‘Dankzij psychotherapie heb ik mijn gedachtepatroon kunnen doorbreken’

Intensieve therapie bij De Verdieping hielp Jan (31) om zijn angsten beter te beheersen. Een steen die hij zelf vormgaf staat symbool voor de weg die hij afgelegd heeft. ‘Ik leerde weer voelen en verbinding maken met anderen.’

Ik zou mijzelf omschrijven als een zeer angstig persoon. Er hoeft maar iets kleins te gebeuren en ik kantel helemaal naar de negatieve kant. Negatieve gedachten gaan over in angsten, die me volledig kunnen blokkeren, en zelfs tot een diepe depressie kunnen leiden. Daarom ga ik zaken vermijden, niet alleen de kleine maar ook de belangrijke dingen in mijn leven.

Alles ‘on hold’

Op aanraden van mijn psycholoog ben ik terecht gekomen bij De Verdieping. Ze zei: ‘Jij zit met zoveel angsten, zodanig dat je je afsluit en therapie bij mij niet meer volstaat. Ik denk dat jij intensievere therapie nodig hebt om hier uit te kunnen geraken.’ Daar moest ik even over nadenken, want dat hield in dat ik alles ‘on hold’ moest zetten, met ook financiële gevolgen. Maar in feite kon ik geen kant meer op. Mijn angsten sloegen zo op mijn lichaam, dat ik zelfs niet meer kon opstaan uit mijn bed. De effecten leken op die van een burn-out. Ik had geen andere keuze dan intensieve therapie te volgen, vier dagen per week.

Het moment dat ik hier startte, had ik het heel moeilijk. Er raasden zoveel negatieve gedachten door mijn hoofd, dat ik daar op vastliep. Daardoor was ik kwaad en gefrustreerd. Ik sloot mij af van alles en iedereen. Voor de andere groepsleden voelde ik geen empathie. Ik gaf feedback op hun verhalen die heel hard aankwam, wat tot confrontaties leidde met de groep. Eigenlijk zette ik een masker op, puur om te kunnen overleven.

Tastzin

Het is het idee geweest van de creatieve therapeute om aan de slag te gaan met een speksteen. Ze zei: ‘Een steen vormgeven vraagt veel aandacht en voeling, en focus op je tastzin. Zo ben je gewoon aan het doen in het hier en nu, in plaats van met je hoofd te zijn in het verleden of de toekomst.’ Ik had er niet veel hoop in. Beeldende therapie botst heel fel met mijn persoonlijkheid. Ik hou van regels, orde, structuur. En bij beeldende therapie mag het was losser zijn en ‘out of the box’. Toch ben ik begonnen aan die steen. En het heeft me eigenlijk verrast welk effect dat had op mij.

Ik wou de steen zo vormgeven dat mijn eigen hand erin paste. Wekenlang heb ik hem bewerkt met een vijl. Telkens een stukje afschuren en dan voelen welk effect dat had. Nog eens schuren, kijken of de vorm al wat ronder werd en of mijn vingers erin pasten. Dat proces bracht iets teweeg binnenin mijzelf. Langzaam maakte mijn ratio ruimte om emotie toe te laten en leerde ik om die twee in balans te brengen. Ik leerde weer voelen en een langdurige verbinding aangaan, ook al was dat maar met een steen. Dankzij de steen kon ik me ook openstellen naar de groep toe. Ik begon meer en meer empathie te voelen voor de anderen en kon verbinding maken. Dat is echt iets wat ik nooit verwacht had. Ook het thuisfront merkte het verschil.

Als perfectionist was het heel moeilijk om te beslissen wanneer de steen klaar zou zijn. De therapeute heeft daar een klein beetje in gestuurd zodat ik het kon afronden. Iets dat deel van jou is, moet je niet blijven afschermen. Je moet het leren loslaten en een plaats geven. 

Bij de les

De steen symboliseert het proces dat ik hier heb afgelegd. Als ik hier stop, neem ik hem mee naar huis. Als herinnering en om me bij de les te houden. Ik wil niet meer terug naar hoe ik vroeger was. Ik ben niet volledig veranderd, het negatieve denken blijft een deel van mij. Maar ik ga er wel anders mee om. Ik heb hier geleerd wat angsten met mij doen en om bewust te zijn van zaken die angsten creëren. Een belangrijke les die ik meeneem is dat ik ervoor moet zorgen dat de dagelijkse stress en verwachtingen me niet mogen afleiden van mijn gevoel. Elke dag moet je een moment nemen waarop je stilstaat bij jezelf en nagaat hoe je je voelt. En als je je slecht voelt, hoe je dat kunt veranderen of ombuigen. 

Het belangrijkste wat ik hier ervaren heb, is dat ik heb vastgesteld dat je als persoon kan evolueren, en er iets moois van kan maken. Dankzij de psychotherapie heb ik mijn gedachtepatroon kunnen doorbreken. Ik denk nu anders, gedachten die meer helpend zijn voor mij. Ik besef nu dat als dingen niet goed gaan of als ik bots met anderen, ik eerst even naar mezelf moet kijken.

Leren vertragen

Volgens mij zou iedereen er baat bij hebben om naar hier te komen. Ook als je geen psychische kwetsbaarheid hebt. Om te leren vertragen, enkel dat al. We zijn allemaal in essentie hetzelfde. Iedereen heeft het af en toe wat moeilijker in het leven. Sommigen kunnen dat moeilijker dragen dan anderen. Door het groepsgebeuren hier, de spiegels die me zijn voorgehouden, de confrontaties die ik tegenkwam, heb ik op korte tijd heel veel over mijzelf bijgeleerd. Ik denk dat veel mensen daar baat bij zouden hebben: om eens stil te staan bij zichzelf en zich af te vragen: wie ben ik?